به نقل از «قدس آنلاین»

عدالت و انسجام اجتماعی؛ مهمترین موضوعات محوری در قرآن

تاریخ انتشار: ۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۶۳۲۷۴

مرضیه شریعتی؛ استاد دارالقرآن لندن، شامگاه جمعه ۳۱ فروردین ماه در نشست علمی «مفهوم انسجام اجتماعی و جامعه‌سازی در اخلاق قرآنی» که از سوی انجمن علمی معارف دانشگاه شهید بهشتی و با همکاری آکادمی اخلاق‌پژوهی روشمند برگزار شد با بیان اینکه قرآن کریم انسجام اجتماعی را به عنوان یک امر مهم مورد تاکید قرار داده است، گفت: قرآن بر لزوم احترام در روابط بین افراد در یک جامعه و جوامع مختلف اشاره کرده است و ما را به سمت داشتن زندگی با تقوا و فضیلت‌محورانه و اخلاق‌مدار سوق می‌دهد و تشویق می‌کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی اضافه کرد: قرآن همچنین اهمیت جامعه‌سازی را بیان کرده است؛ حضرت محمد(ص) هم با تشکیل جامعه در مدینه آن را به صورت عملی نشان دادند و ما باید براساس فرمایشات و سنت ایشان اصول مهمی چون عدالت و صداقت را در یک جامعه برقرار کنیم از این رو شیطان را یک سمبل قبیح یاد کرده است که قصد دارد بین انسان‌ها دشمنی برقرار کند لذا فرموده است: إِنَّمَا یُرِیدُ الشَّیْطَانُ أَنْ یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِی الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ وَیَصُدَّکُمْ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ وَعَنِ الصَّلَاةِ ۖ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ؛ و این در حالی است که براساس خلقت انسان و جایگاهی که خدا برای او قرار داده است وحدت و انسجام امری ذاتی است. شریعتی ادامه داد: قرآن کریم در آیات دیگری هم بر مسئله انسجام و وحدت ذاتی انسان‌ها تاکید کرده و فرموده است انسان‌ها همگی دین واحدی داشتند و خدا پیامبران را فرستاد تا مردم را به نیکی و خوبی دعوت کنند و مردم خودشان قضاوت کنند کدام راه درست و یا غلط است. استاد دارالقرآن لندن و دکتری عرفان اسلامی با بیان اینکه مسئله اتحاد یک برکت و نعمت برای ما انسان‌هاست و ما مسلمین نباید تلخی تفرقه را فراموش کنیم، گفت: خداوند ذاتا انسان‌ها را متحد و با محبت خلق کرده و فرموده است: وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا ۚ وَاذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَکُنْتُمْ عَلَیٰ شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْهَا ۗ کَذَٰلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ آیَاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ؛ در این آیه شریفه خداوند اتحاد را در دو موضع به عنوان خیر و برکت مورد تاکید قرار داده است و این موضوع اتحاد در آیه دیگر هم مورد تأکید قرار گرفته است، ضمن اینکه خداوند در آیه شریفه دیگری فرموده است: وَإِنْ کَانَ کَبُرَ عَلَیْکَ إِعْرَاضُهُمْ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَبْتَغِیَ نَفَقًا فِی الْأَرْضِ أَوْ سُلَّمًا فِی السَّمَاءِ فَتَأْتِیَهُمْ بِآیَةٍ ۚ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَمَعَهُمْ عَلَی الْهُدَیٰ ۚ فَلَا تَکُونَنَّ مِنَ الْجَاهِلِینَ. اگر خداوند می‌خواست همه شما را هدایت کند این کار را می‌کرد.  شریعتی تصریح کرد: براساس آیه فوق اگر خدا می‌خواست و اراده می‌کرد می‌توانست همه انسان‌ها را هدایت کند و دیندار قرار دهد ولی حکمت الهی در این است که انسان‌ها با اراده و اختیار خودشان، راه هدایت را برگزینند؛ وَأَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِمَا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ الْکِتَابِ وَمُهَیْمِنًا عَلَیْهِ ۖ فَاحْکُمْ بَیْنَهُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ ۖ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ عَمَّا جَاءَکَ مِنَ الْحَقِّ ۚ لِکُلٍّ جَعَلْنَا مِنْکُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا ۚ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَٰکِنْ لِیَبْلُوَکُمْ فِی مَا آتَاکُمْ؛ یعنی خداوند این اختلافات را مایه امتحان قرار داده است. وی ادامه داد: حضرت علی(ع)، در یکی از فرمایشاتشان داستان گروهی از مردم گذشته را بیان می‌کنند که ابتدا در کنار هم زندگی خوبی داشتند ولی وقتی تفرقه میان آنان ایجاد شد زندگی و معیشت بر آنان تنگ شد. قرآن کریم هم بر این مسئله تاکید زیادی دارد. شریعتی با بیان اینکه اگر وحدت و صداقت میان انسان‌ها در دنیا برقرار شود در این صورت ملیت و نژاد و رنگ پوست ملاک برتری افراد نخواهد بود، اظهار کرد: اگر در جهان اتحاد ایجاد شود حقوق انسان‌ها تضییع نخواهد شد و مفهوم اتحاد همیشه این برچسب را با خود دارد که تاثیرات مثبت در روابط میان مردم و جامعه باقی بگذارد و اگر اتحاد باشد تبعیض و برتری بی دلیل افرادی بر افراد دیگر از بین خواهد رفت. خلقت انسان‌ها از یک نفس واحد پژوهشگر عرفان اسلامی اضافه کرد: تمرکز این اتحاد بر روی انسانیت است؛ قرآن کریم فرموده: خداوند شما را از یک نفس خلق کرده است؛ یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا کَثِیرًا وَنِسَاءً؛ همچنین فرموده است ما همه شما را از یک زن و مرد خلق کرده‌ایم و زبانی که با آن سخن می‌گویید و رنگ پوست معیاری بر برتری کسی بر دیگری نیست. یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَأُنْثَیٰ وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا ۚ إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ؛ حضرت علی(ع) هم فرمودند که مردم دو گروه هستند یا همانند شما در خلقت هستند و یا برادر دینی شما هستند.   وی ادامه داد: اتحاد دینی میان مؤمنان از هر اتحادی مهمتر و اصولی‌تر است و قرآن کریم هم مؤمنان را اخوه و برادر توصیف کرده است و بر روی آن تاکید زیادی کرده است؛ حتی این وحدت و برادری تا جایی بود که برخی از برخی دیگر ارث می‌بردند تا اینکه حکم ارث نازل شد. قرآن کریم مؤمنان را دوست یکدیگر معرفی کرده است که در سختی‌ها و راه دین باید همراه و یاری دهنده همدیگر باشند و این فقط مخصوص یک نسل هم نیست و جزء اصول بنیادی و جاودانی قرآن کریم است. شریعتی با اشاره به آیه شریفه «وَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِهِمْ ۚ لَوْ أَنْفَقْتَ مَا فِی الْأَرْضِ جَمِیعًا مَا أَلَّفْتَ بَیْنَ قُلُوبِهِمْ وَلَٰکِنَّ اللَّهَ أَلَّفَ بَیْنَهُمْ ۚ إِنَّهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ»، اضافه کرد: ارتباط برادری که در قرآن در خصوص مؤمنان اعم از زن و مرد بیان شده است ارتباط قلبی است و حتی در برخی روایات گفته شده است که هیچ چیزی جز ارتباط قلبی بین مؤمنان نشان‌دهنده سطح ایمان مؤمنان نیست؛ همانطور که اشاره شد خداوند فرمود: وَاذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَکُنْتُمْ عَلَیٰ شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْهَا. وی با بیان اینکه یکی از مهمترین اصول یک جامعه، اتحاد بین افراد در مسیر دوستی است، اظهار کرد: در آیه ۱۰۳ سوره آل عمران فرموده است: همه شما به ریسمان الهی چنگ بزنید: وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا؛ در  جامعه اسلامی مردم باید طوری متحد باشند که گویی جزئی از یک کل بزرگ هستند و هویتی داشته باشند که متناسب با هویت باقی افراد جامعه داشته باشد و همه باید برای تحقق یکسری اهداف مشترک تلاش کنند و به همین دلیل اسلام بر مسئله اتحاد و انسجام تاکید فراوانی دارد و ما هم وظیفه داریم به سمت دوستی، اتحاد و  یکی بودن گام برداریم. استاد دارالقرآن لندن تصریح کرد: براساس تعالیم دین اسلام مؤمنان وظیفه دارند به کسانی که به کمک ما احتیاج دارند، یاری برسانند همچنین انسجام اجتماعی حول محور ارزش‌های دینی و الهی از مهمترین وظایف آحاد مردم است. خداوند در سوره نساء فرموده است: ای مؤمنان عدالت را رعایت کنید حتی اگر عدالت بر ضد حق شما باشد و حقوق افراد را رعایت کنید چه فقیر و چه ثروتمند باشند؛ این آیه نشان می‌دهد که عدالت چقدر اهمیت دارد. خداوند بر رعایت حقوق مردم تاکید فراوانی دارد بدون اینکه تفاوتی میان افراد قائل شویم. وی با بیان اینکه عدالت اجتماعی حق مسلمانان است و باید در بین همه آن‌ها وجود داشته باشد، تأکید کرد: البته انسجام اجتماعی و عدالت نه تنها برای جامعه مسلمین بلکه برای هر جامعه‌ای لازم است و این اتفاق هم تا حدودی در جوامع مختلف وجود دارد.   نقش تزکیه در انسجام اجتماعی شریعتی با اشاره به نقش تزکیه در انسجام اجتماعی، گفت: همانطور که عرض شد خداوند تاکید فرمود ما شما را از نفس واحد خلق کردیم و زبان و رنگ پوست معیاری برای برتری شما نیست و ملاک برتری افراد از نظر خداوند، تقوای آنان است کما اینکه حضرت علی(ع) هم فرمودند مردم یا برابرند با تو از نظر دین و یا برابرند در خلقت. همچنین مفهوم اتحاد نه تنها برای قشر خاصی از مردم نیست بلکه باید در تمامی جوامع انسانی وجود داشته باشد فارغ از اینکه چه نژاد و فرهنگ و دینی دارند.  استاد دارالقرآن لندن تاکید کرد: تزکیه یک امر فردی است و انسجام اجتماعی یک مسئله اجتماعی، ولی این دو کاملا به همدیگر مربوط هستند زیرا تزکیه سبب می‌شود تا افراد ویژگی‌های فردی و اخلاقی خود را بهتر کنند تا ارتباطات اجتماعی آنان هم بیشتر و بهتر شود؛ روابط میان فردی افراد تقویت شود لذا تزکیه با وجود فردی بودن کاملا تاثیرات مثبت در فضای اجتماعی و انسجام میان اجتماعی خواهد گذاشت. شریعتی با اشاره به باورها و سلایق مختلف افراد جامعه با بیان اینکه این‌ها مانع برای انسجام اجتماعی نیست، گفت: سلایق و نوع نگاه متفوات سیساسی و اجتماعی مانع برای وحدت و انسجام نیست زیرا وقتی ما از اتحاد و انسجام سخن می‌گوییم منظورمان اتحاد بر سر یکسری اصول و ارزش‌های واحد دینی و ملی است نه اتحاد در سلیقه افراد در پوشش و خوراک و ... عدالت اجتماعی و انسجام و وحدت اصول محوری دینی و اجتماعی است که ارتباط چندانی با سلیقه افراد ندارد. منبع: ایکنا (خبرگزاری بین‌المللی قرآن)

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: دانشگاه شهید بهشتی قرآن کریم عدالت اجتماعی انسجام اجتماعی قرار داده قرآن کریم انسان ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۶۳۲۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بازار هیپنوتیزم در شبکه‌های اجتماعی/ هیپنوتیزم چیست و اصلا فایده‌ای هم دارد؟

هیپنوتیزم در واقع نوعی تلقین‌پذیری است و در وهله اول اگر فردی نخواهد نمی‌توان او را هیپنوتیزم کرد و در ثانی اگر فرد تمایل به هیپنوتیزم شدن را داشته باشد همه افراد امکان این موضوع را ندارند. افرادی که توانایی تلقین‌پذیری بالایی دارند معمولا به هیپنوتیزم بهتر پاسخ می‌دهند و  تحقیقات نشان داده که تلقین‌پذیری یا هیپنوتیزم‌پذیری یک ویژگی ژنتیکی است.

به گزارش ایسنا، به نقل از خبرآنلاین، هیپنوتیزم در طول تاریخ بشر با اسم‌های متفاوت همواره وجود داشته و برای تسکین درد و درمان بیماری از آن استفاده می‌شده است. تقریبا در صد سال گذشته و با گسترش پژوهش‌های علمی تاثیر و نحوه کارکرد هیپنوتیزم مشخص‌تر شده است و در بسیاری از موارد از جمله اضطراب کاربردهای فراوانی دارد. اما با توجه به ماهیت رازآلوده و سحرانگیز آن بسیاری از اوقات توسط افراد سودجو از هیپنوتیزم به عنوان ابزاری برای صرفا کسب درآمد و شیادی استفاده می‌شود و عدم آگاهی مردم از این موضوع نیز راه را برای آنها هموار می‌سازد.

امروزه افرادی در فضای مجازی که البته برخی از آنها ظاهرا مدارک معتبری نیز دارند به دنبال درآمدزایی از هیپنوتیزم به هر طریقی هستند و ویدیوهایی از خود حین هیپنوتیزم فردی دیگر منتشر می‌کنند به گونه‌ای که انگار وی را مسخ کرده و از خود بی خود می‌کنند. حتی اگر این ویدیوهای واقعی باشند استفاده نمایشی از هیپنوتیزم خارج از چارچوب اخلاق حرفه‌ای این کار است و نباید انجام بگیرد.

تصورات جامعه از هیپنوتیزم همواره با آن چیزی که واقعا هیپنوتیزم است و انجام می‌دهد تفاوت داشته است. تاریخچه هیپنوتیزم بسیار طولانی و نحوه عملکرد آن بسیار پیچیده و علمی و است در اینجا سعی می‌کنیم به شکل مختصر مواردی که نیاز است هر کسی در مورد هیپنوتیزم بداند تا فریب این افراد را نخورد شرح دهیم.

هیپنوتیزم چیست؟

هیپنوتیزم را می‌توان به عنوان وضعیت آگاهی یا هوشیاری در بیداری در نظر گرفت که در آن توجه فرد از محیط نزدیک او جدا می‌شود و توسط تجربیات درونی مانند احساسات، شناخت و تجسم جذب می‌شود. القای هیپنوتیزمی شامل متمرکز کردن توجه و درگیری تخیلی تا آن جایی است که آنچه تخیل شده است واقعی به نظر برسد.

فرد متخصص و مراجع با استفاده و پذیرش تلقین‌ها یک واقعیت هیپنوتیزمی را می‌سازند. حالت‌های مسحورشدن روزمره بخشی از تجربه مشترک ما انسان‌ها هستند، مانند غرق شدن در یک کتاب خوب، رانندگی در یک مسیر آشنا بدون یادآوری آگاهانه، هنگام دعا یا مراقبه یا هنگام انجام یک فعالیت یکنواخت یا خلاقانه. آگاهی و هوشیاری ما از محیط پیرامون خود در مقابل آگاهی درونی، در یک پیوستار قرار دارد به طوری که در این حالت‌ها تمرکز فرد عمدتا درونی است اما لزوما تمام آگاهی بیرونی را از دست نمی‌دهد.

هیپنوتیزم چه فوایدی می‌تواند داشته باشد؟

هیپنوتیزم را می‌توان به عنوان یک حالت ذهن‌آگاهی تلقی کرد که فرد می‌تواند یاد بگیرد تا آگاهانه و عمدا برای یک هدف درمانی به آن دسترسی پیدا کند. سپس تلقین‌ها به صورت شفاهی یا با استفاده از تصویرسازی برای نتیجه دلخواه ارائه می‌شوند. این کار ممکن است برای کاهش اضطراب، دسترسی به آرامش و آسودگی، کمک به مدیریت عوارض جانبی داروها، کمک به کاهش درد یا علائم دیگر باشد. هیپنوتیزم برای افراد مضطرب می‌تواند تجربه مفیدی باشد.

با این حال، سودمندی اصلی حالت هیپنوتیزم افزایش تلقین‌پذیری و دسترسی به پیوندهای ذهن و بدن و پردازش‌های ناخودآگاه است. هیپنوتیزم به خودی خود یک درمان نیست اما می‌تواند ابزاری در نظر گرفته شود که فرایند بهبود روانی را تسهیل می‌کند. هیپنوتیزم غیرممکن‌ها را ممکن نمی‌کند اما می‌تواند به افراد کمک کند آنچه را که ممکن است برایشان امکان‌پذیر است باور کرده و تجربه کنند.

حالت‌های هیپنوتیزمی در طول تاریخ بشر با اسامی مختلف برای درمان استفاده می‌شده است. اما با توجه به ماهیت عجیب آن توسط عده‌ای به عنوان چیزی مرموز و جادویی به تصویر کشیده شده است. مطالعه هیپنوتیزم پیچیده است و عوامل زیادی مانند زمینه، انتظارات و شخصیت بر پاسخ هیپنوتیزم تاثیر می‌گذارند.

ما نیاز داریم که از کلمات برای فراخوانی تخیلات استفاده کنیم. برای ورود به حالت هیپنوتیزمی باید توجه را متمرکز کرد وراه‌های زیادی برای رسیدن به این هدف وجود دارد. شعله یک شمع یا صفحه کامپیوتر می‌تواند یک تمرکز بصری باشد. تمرکز شنوایی می‌تواند موسیقی یا آواز خواندن باشد و القا می‌تواند شامل آرام‌سازی عضلانی باشد.

آیا همه افراد هیپنوتیزم می‌شوند؟

خیلی اوقات در فیلم و سریال‌ها هیپنوتیزم این گونه به تصویر کشیده می‌شود که فردی که تخصص بالایی در این کار دارد فقط با زل زدن به چشم دیگری او را هیپنوتیزم کرده و تحت کنترل خود در می‌آورد. در اینجا باید بار دیگر اشاره کنیم که هیپنوتیزم در واقع نوعی تلقین‌پذیری است و در وهله اول اگر فردی نخواهد نمی‌توان او را هیپنوتیزم کرد و در ثانی اگر فرد تمایل به هیپنوتیزم شدن را داشته باشد همه افراد امکان این موضوع را ندارند. افرادی که توانایی تلقین‌پذیری بالایی دارند معمولا به هیپنوتیزم بهتر پاسخ می‌دهند و تحقیقات نشان داده که تلقین‌پذیری یا هیپنوتیزم‌پذیری یک ویژگی ژنتیکی است.

آیا تغییرات حاصل از هیپنوتیزم پایدار است؟

شواهد پژوهشی نشان می‌دهد که وقتی از هیپنوتیزم برای کاهش استرس یا درد استفاده می‌شود، تغییرات ایجاد شده بسیار کوتاه مدت و گاهی صرفا در حد چند ساعت است. و برای اینکه اثربخشی هیپنوتیزم در زندگی روزمره حس شود نیاز به تکرار و زمان زیادی دارد. نکته دیگر این که هیپنوتیزم به تنهایی درمان مشکلات روانی نیست و معمولا از آن در کنار انواع روان‌درمانی‌ها استفاده می‌شود.

در مجموع، امروزه هیپنوتیزم یک روش علمی برای کاهش درد و استرس و مشکلات روانی است که می‌تواند تا حدی موثر باشد اما هیپنوتیزم توانایی معجزه کردن ندارد. وقتی در رسانه‌های مختلف با تبلیغات هیپنوتیزم مانند « خود هیپنوتیزمی جذب عشق»، « فراموش کردن خاطرات گذشته با هیپنوتیزم» و امثال اینها مواجه می‌شوید در نظر داشته باشید که باید انتظارات و توقعات واقع‌بینانه از این رویکرد علمی داشته باشید چرا که باور کردن این تبلیغات سودجویانه صرفا منجر به ناامیدی و سرخوردگی بیشتر شما خواهد شد.

انتهای پیام